Fractievoorzitter Marcel van der Tol haalt zijn inspiratie uit de natuur om het gedachtengoed en de plannen van GroenLinks Zoetermeer voor het voetlicht te brengen. Bij de behandeling van de begroting van de gemeente Zoetermeer voor 2017, ging hij verder waar zijn inbreng bij het voorjaarsdebat stopte. Twee Lepelaars die elkaar helpen om het verenkleed gezond te houden. In zijn betoog laat Marcel zien welke lessen we kunnen trekken uit wat we in de natuur waarnemen. Klimaatverandering kan tijdelijke positieve gevolgen hebben voor de natuur, maar uiteindelijk trekt de natuur en trekken ook wij aan het kortste eind. Een Vos die aanvankelijk een grote bedreiging leek te zijn voor de Lepelaar in Nederland, bleek uiteindelijk de redding van deze soort in Nederland te zijn. De Lepelaars ontdekten dankzij de Vos dat het, net als Jesse Klaver betoogt, wél anders kon.

Voorzitter

Tijdens het afgelopen voorjaarsdebat liet ik mij inspireren door de natuur. Ik sloot toen af met dit beeld in woorden. Twee Lepelaars die liefdevol elkaars rug poetsen. Laat dat een voorbeeld zijn hoe wij als mens kunnen samenwerken om onze doelen te verwezenlijken.

Zo kan je ook de politiek van GroenLinks samenvatten. We helpen elkaar om ons dagelijks bestaan te verbeteren, nu en voor onze gezamenlijke toekomst. Daar moet de politiek vooral over gaan, niet over hoeveel geld het kost om elkaar te helpen.

Voorzitter, een groot deel van de begroting van de gemeente gaat over de wettelijke zorg die de gemeente voor haar inwoners heeft. Het aantal mensen dat langdurig afhankelijk is van de bijstand lijkt niet erg snel af te nemen. Dat geprobeerd wordt om mensen te activeren vinden wij prima, maar dit lijkt alleen geen groot effect te hebben op het aantal mensen dat aanspraak heeft op bijstand. Dat activeren heeft dus geen zin, wanneer we niet tegelijkertijd voor voldoende passend werk zorgen.

Voorzitter, de antwoorden op onze vragen over de indicatoren voor het programma economie vind ik echt schokkend. Het geld dat we in de stimulering van de economie stoppen, nota bene voor een deel betaald uit het participatiebudget, heeft geen duidelijke relatie met de effectindicatoren die we daarvoor hanteren. Als al dat stimuleren en aanjagen toch niet helpt, dan kan je maar twee dingen doen. Er voor zorgen dat het wel gaat helpen, of het geld besteden aan de directe noden van de doelgroep.

Voorzitter in verband met economie en gebrek aan werk, heeft mijn fractie drie moties voorbereid. Zij richten zich op het vergroten van de kansen van werk voor mensen die nu aan de kant staan, of proberen het leven voor deze mensen wat makkelijker te maken. Zo vinden wij dat Zoetermeer werk moet maken van de ontwikkeling van de ambachtseconomie in deze stad, zodat er meer perspectief komt voor mensen die wel vaardig zijn, maar weinig of niets hebben met kennis vergaren.Voor mensen die in de bijstand zitten vindt mijn fractie dat ook Zoetermeer moet gaan experimenteren met alternatieve bijstand. Ook vinden wij dat het verlenen van kwijtschelding van gemeentelijke belastingen minder bureaucratisch georganiseerd kan worden.

Voorzitter. Ondanks mooie woorden als eigen kracht en zelfregie vervult het gemeentebestuur een onmisbare rol voor die mensen, die door ziekte, ouderdom en eenzaamheid afhankelijk zijn van de overheid, of liever de samenleving. Want de overheid zijn we uiteindelijk allemaal. GroenLinks vindt ook, dat niet het geld dat het Rijk voor deze doelen beschikbaar gesteld heeft, maatgevend moet zijn voor deze begroting. Waarom zou het Rijk beter weten dan wij, hoeveel zorg nodig is? Aan noodzakelijke hulp of zorg mag wat mijn fractie nooit getornd worden.

Met de instemming van onze regering met het VN verdrag over de rechten van de gehandicapte mens heeft de gemeente er bovendien een nieuwe taak bij gekregen. Het VN verdrag dient in het WMO- en jeugdzorgbeleid van de gemeente geïmplementeerd te worden. Onze motie roept het college op, hier werk van te gaan maken.

Wij zijn zeker voorstander van het innoveren van de jeugdzorg. Innoveren gebeurt nooit zonder risico. Het kan zijn dat het niets gaat opleveren. De kosten van deze innovaties moeten wat GroenLinks betreft gedragen worden uit de algemene middelen en niet betaald worden met de toch al veel te schaarse middelen die door het rijk voor de zorgtaken ter beschikking worden gesteld. Die innovaties komen uiteindelijk ten goede aan ons allemaal en de lasten moeten dus door ons allemaal gedragen worden. Daarom hebben wij hierover een amendement ingediend.

Voorzitter als je het over de jeugd hebt, moet je het niet alleen over de jeugd van nu maar ook over de jeugd van de toekomst hebben. Hoe laten we de aarde voor onze nabestaanden achter? Zullen onze kinderen en kleinkinderen die Lepelaars in de toekomst nog bij Zoetermeer kunnen zien? Eigenlijk is de Lepelaar een van oorsprong subtropische soort die ook in het milde Nederlandse klimaat, kan overleven. Als de aarde opwarmt dan zullen die subtropische Lepelaars daar dus niet zoveel moeite mee hebben? Toch?

Helaas is dat niet zo eenvoudig. De winterverblijven zullen uitdrogen en onbruikbaar worden terwijl de broedplaatsen op veel plaatsen permanent onder water zullen verdwijnen. Dan is het hier dus ook met de Lepelaar gedaan. Als mensen Lepelaars waren zouden ze het risico niet willen nemen om de klimaat-verandering door te laten gaan. Wij kunnen het risico van klimaatverandering ook niet langer negeren. Het gaat allang niet meer over het vooruitschuiven van kosten, of de rekening bij het nageslacht leggen, het gaat om de vraag of er straks nog geleefd kan worden op een oververhitte en overstroomde planeet.

Voorzitter, nog steeds vertellen de meeste politici in Nederland dat het niet anders kan. We zeggen wel allemaal dat klimaat en behoud van biodiversiteit en groen belangrijk is, maar als het op investeren in natuurherstel en CO2-reductie aankomt dan worden de maatregelen niet, te laat, of veel te traag uitgevoerd. Zo ook in Zoetermeer.

Dat slaat namelijk een gat in de begroting, horen we vaak in deze raad. Voorzitter de fractie van GroenLinks vindt dat je de moed moet hebben om wel te investeren in natuur en duurzaamheid. En daarvoor hebben wij deze keer enkele concrete duurzame voorstellen die je als je de klimaatambities echt wilt verwezenlijken, gewoon moet gaan uitvoeren. In overleg met onze GroenLinks collega's van de gemeente Lansingerland hebben we een motie voorbereid om het parkeerterrein bij station Bleizo met zonnepanelen te overkappen, zodat we daar straks onze elektrische auto kunnen opladen. Deze motie vindt brede steun in deze raad. Ook willen we het investeren in duurzame maatregelen door particuliere woningeigenaren aantrekkelijker maken, door hiervoor geen leges te vragen. Dit blijkt in de gemeente Enschede een enorm succes te zijn en de fractie van GroenLinks gunt dit succes ook aan Zoetermeer.

Voorzitter, deze collegeperiode heeft tot nu toe in het teken van de samenspraak gestaan. Mijn fractie vindt dat samenspraak er vooral moet zijn om inwoners een eerlijke kans te geven op invloed op de besluitvorming in deze raad. Een vaak geuite klacht is, dat mensen niet wisten dat er plannen in hun directe leefomgeving op stapel stonden. Wij komen daarom met een motie om te experimenteren met aankondigingen op locatie. Een eenvoudige en doeltreffende methode om omwonenden bij de aanstaande besluitvorming te betrekken.

Voorzitter nu we het toch over samenspraak hebben. In plaats van dat dit heeft geleid tot echt betere besluiten, met meer draagvlak in de samenleving, lijkt de samenspraak tegenwoordig vooral gebruikt te worden, om moeilijke besluitvorming als dat even niet goed uitkomt, voor ons uit te schuiven. Samenspraak dreigt daarmee een politiek instrument te worden. Niet besluiten maar doorschuiven. Een ander politiek instrument is het gat in de begroting. Het is de treurigheid ten top dat sommige fracties zich in bochten wringen om de voorstellen zo op te schrijven dat ze zogenaamd niets hoeft te kosten. Kennelijk in de hoop dat het college tot het inzicht komt dat het wel ingepast kan worden in de begroting. Geachte collega's, voor niets gaat de zon op. Al die onderzoeken kosten ook geld. Voer gewoon het politieke debat. Als het benodigde geld echt niet te vinden is, omdat andere zaken belangrijker gevonden worden, dan is dat zo. Dan wordt tenminste duidelijk waarover we van mening verschillen.

Voorzitter, ik ga mijn betoog afsluiten. Voor de fractie van GroenLinks staat wat wij in deze stad willen bereiken voorop. Zo zullen wij ook deze begroting beoordelen, en zo beoordelen wij ook de voorstellen van andere fracties. Wij streven naar een toekomstbestendig stad. Een duurzame, biodiverse stad waar voldoende werk is voor iedereen, waarin je een fijn en gezond leven kan leiden en waarin gemeentebestuur en inwoners naast elkaar en niet tegenover elkaar staan om de altijd onzekere toekomst het hoofd te bieden.

Voorzitter net als in de natuur is de toekomst altijd onzeker. Nog niet zolang geleden was natuurbeschermend Nederland in rep en roer over de op handen zijnde uitroeing van de laatste grote kolonie Lepelaars in Nederland. De Vos had de kolonie bereikt en de nesten geplunderd. Wat moest er gebeuren?  Wel ingrijpen of niet ingrijpen? Moeten we de natuur zijn gang laten gaan of juist die arme Lepelaars met hand en tand verdedigen tegen deze natuurramp? Er zat duidelijk een enorm gat in de populatiebegroting van de Lepelaar. Dat debat duurde zolang dat de Lepelaars dat zelf oplosten. Ze lieten zich niet uitroeien, maar verplaatsten zich naar veiliger oorden en de populatie groeide als gevolg daarvan uit tot ongekende hoogten. Daarom zien we nu vlakbij Zoetermeer Lepelaars knuffelen en trouwens met de Vos gaat het ook hartstikke goed. Laat dit een les voor ons zijn, in plaats van steeds maar te praten over bedreigingen, kunnen we er beter op vertrouwen dat we ook zaken ten goede kunnen veranderen.

amendement jeugdzorg, motie VN verdrag, motie experimenteren bijstand, motie automatisch kwijtschelden, motie ambachtseconomie, motie aankondiging op locatie, motie groene leges, motie overkapping zonnepanelen P&R Bleizo