Bestuurlijke truc gelukt, maar wel een bom onder het volgende College van B&W Zoetermeer gelegd

Zo reageert GroenLinks op de raadsvergadering van maandag 25 januari 2010. Het was een rommelig en niet erg levendig debat. Fractievoorzitter Sjef van Put viel van de ene verbazing in de andere.

Het begon met de aanval van Rob Janssen nadat Sjef van Put de raad had medegedeeld een gesprek te hebben gehad met de oud brandweercommandant van Zoetermeer. Deze waarschuwde voor de periode 1973 tot 2001 toen hij vertrok. De commandant gaf aan dat Sterigenics B.V. onder de naam van Griffith Laboratory, ook al overtredingen van de milieuwetgeving had gepleegd.

Janssen verweet de fractievoorzitter van GroenLinks dat hij de raad te laat had geïnformeerd over dit gesprek, maar zweeg toen Sjef van Put zei dat hij die informatie pas de vorige avond had gekregen.

Toen GroenLinks vragen stelde over de brief van de gemandateerde ambtenaar van 27 oktober 2006 leek Frank Speel het steeds benauwder te krijgen. En toen Sjef van Put hem wees op de Algemene wet bestuursrecht wist hij niet waar hij het moest zoeken. In TV West Nieuws was te zien dat Frank Speel zei zijn verantwoordelijkheid te hebben genomen, met name vanwege het niet op de hoogte zijn geweest van het bestaan van het Cap Gemini Rapport uit 2004. De fractievoorzitter gelooft hem wel, maar zag ook dat hij eigenlijk geen raad wist met de vragen van GroenLinks. GroenLinks heeft de brief overigens nog steeds niet.

GroenLinks was eerlijk gezegd verrast dat Speel al aftrad voordat de raad haar politieke oordeel zou uitspreken. De fractievoorzitter had verwacht dat Speel dat pas zou doen nadat GroenLinks haar moties zou hebben ingediend. Frank Speel kende overigens de GroenLinks-moties, omdat die via het CDA naar hem toe waren gekomen.

Het was geen verrassing dat de andere wethouders niet meegingen. Echt collegiaal en solidair zijn ze niet in dit College en politiek zijn ze niet zo moedig als Frank Speel. Niet ontslag vragen aan de Raad maar ontslag nemen! Sjef van Put heeft Frank Speel gecomplimenteerd met zijn politieke moed.

Het was ook geen verrassing dat de coalitiepartijen PvdA en VVD vervolgens probeerden de rest van het College te redden, maar het was wel een verrassing dat D66 niet meedeed met de motie van de PvdA gesteund door de VVD. 

GroenLinks heeft tegen deze motie gestemd omdat GroenLinks van mening is dat er geen demissionair college bestaat. Het is er of het is er niet. Defacto is er gewoon sprake van een zittend college, dat volledig bevoegd is wat betreft eigen besluiten. Daar gaat de raad niet over. De overeenkomst die de coalitie met het college gaat sluiten over z.g. lopende zaken is niet rechtsgeldig en ook niet bindend. GroenLinks zal daaraan ook geen medewerking verlenen. Sjef van Put heeft contact gezocht met de Juridische Afdeling van het Ministerie van BZK. Die meldde dat er geen Kroonberoep mogelijk is tegen het besluit tot instelling van een demissionair College.

Een ander punt is de raadsenquête die door GroenLinks en Lijst Hilbrand Nawijn werd voorgesteld. Die werd door de meerderheid van de Raad afgewezen. De meerderheid wil een Onafhankelijk Onderzoek Sterigenics. Een z.g. onafhankelijke commissie moet er komen die van de onderzoeken die inmiddels door het College in gang zijn gezet gebruik maakt. GroenLinks heeft tegen dit raadsvoorstel gestemd omdat wij er niet van overtuigd zijn dat op die manier de waarheid boven komt. Dat kan alleen als die commissie betrokkenen onder ede kan horen. De geschiedenis leert dat er geen echt onafhankelijke commissies bestaan. De argumenten om op dit moment niet over te gaan tot een raadsenquête vindt GroenLinks onzin. Ten eerste leidt het niet onder ede horen tot jokken. Daarnaast is het feit dat er binnenkort een nieuwe raad komt geen reden om het besluit uit te stellen. Een nieuwe raad staat immers in beginsel op de schouders van de vorige raad en het risico bestaat dat een nieuwe raad om haar moverende redenen kan besluiten om geen raadsenquête te houden.

GroenLinks zal dan ook geen medewerking verlenen aan het instellen van een werkgroep en zal ook niet akkoord gaan met de onderzoeksopdracht.

Volgens fractievoorzitter Sjef van Put ligt er ook een bom onder het nog te vormen college na de verkiezingen. Immers bevestigt het z.g. onafhankelijk onderzoek dat meerdere wethouders politiek verantwoordelijk waren voor het Sterigenics debacle (zie hieronder). Dan kan zich de situatie voordoen dat dat nieuwe college wederom geheel (uit solidariteit) of gedeeltelijk zal moeten aftreden. De consequenties nu daarvan zijn verlies van stemmen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen en geen trek bij kandidaat wethouders om zitting te nemen in een nieuw College. Waarschijnlijk is de portefeuille Milieu dan wel veilig maar zeker weten doe je dat niet (alweer vanwege de collegialiteit/ solidariteit binnen een College).

Het gebeuren maandagavond gaat zeker een stempel drukken op de komende verkiezingen. Kiezers rekenen politici niet af op wat ze goed hebben gedaan, maar op wat ze slecht hebben gedaan. En zeker als je als bestuurder informatie bewust of onbewust achtergehouden hebt voor het publiek (ontheffing niet ter inzage gelegd, geen mogelijkheid geboden voor bezwaar en beroep en niet gemonitord) en voor de raad.

Tot slot een opmerking in het kader van de komende verkiezingen. Er is sprake op dit moment van 4 beschadigde lijsttrekkers.

- Frank Speel van het CDA, omdat hij verantwoordelijk was voor het niet volgen van de juiste procedure bij het (namens het college) verlenen van de ontheffing aan Sterigenics B.V., op grond waarvan Sterigenics B.V. twee maanden lang ongezuiverd ethyleenoxide mocht uitstoten en daarna vrolijk twee jaar is doorgegaan met het ongezuiverd emitteren van genoemde stof.

- Edo Haan van de PvdA, omdat hij als wethouder alle besluiten van het College ondertekend heeft en ondertekent, ook het besluit om de Raad niet te informeren over het Cap Gemini Rapport waaruit klip en klaar is gebleken dat de Afdeling VTH niet functioneerde.

- Pieter Smit van D66, omdat hij verantwoordelijk was als wethouder personeel voor het gebrek aan goed personeel bij de Afdeling VTH en het gebrek aan leiding bij die afdeling.

- Patrick van Domburg van de VVD, omdat hij verantwoordelijk was en is voor de veiligheid in de stad. Sterigenics was en is een groot veiligheidsrisico voor Zoetermeer en dat heeft Van Domburg  zwaar onderschat.

De enige wethouder die goed weg is gekomen is Frans Muijzers. Hij heeft vaak een grote mond en is snel op zijn teentjes getrapt, maar hij bleek politiek niets met Sterigenics B.V. te maken te hebben. Had de PvdA hem toch maar als lijsttrekker gekozen. Hij staat nu op de kieslijst van de PvdA onderaan als lijstduwer...