GroenLinks bestaat bijna 30 jaar. Het leek ons leuk om eens in de Zoetermeerse geschiedenis te duiken. Daarom zijn verschillende mensen met een GroenLinks-achtergrond geinterviewd. Dit gesprek is de eerste in een reeks.

“Het was een doorbraak dat we voor het eerst een zetel in de gemeenteraad kregen als PSP en PPR, verenigd in Zoetermeer Linksom. Het was een leuke tijd. We konden mensen mobiliseren. Buitenparlementaire actie noemden we dat”, zegt Eugène Lobry, raadslid van 1982 tot 1986, nu zelfstandig organisatieadviseur vanuit een vestiging in Rijswijk.

Door Cees Veltman

“Ook voor de gemeenteraad zelf was het een novum opeens met oppositie te maken te krijgen. Men was gewend geweest met alle partijen een collegeakkoord te sluiten. Wij waren jong en enthousiast. Ik was begin 20 en werd begeleid door een steunfractie. We kregen stevig tegenspel van de ervaren Hannie van Leeuwen van het CDA. Zij wilde de jonge oppositie wel eens een lesje leren. Dat is me uit die tijd wel het meeste bijgebleven. Ik heb veel van haar geleerd, ook thuis op de koffie bij haar. Ze gaf me tips voor het politieke spel. Ze had een groot sociaal hart en had een soort moederrol op zich genomen. Ze kon me af en toe wel gebruiken, bijvoorbeeld bij haar geslaagde inspanningen voor de bouw van een ziekenhuis in Zoetermeer.

Maar toen jongeren een leegstaande boerderij kraakten om als trefpunt te gebruiken, zette Hannie van Leeuwen alles in het werk om dat te voorkomen. Dat vond zij maar een verstorend element in Zoetermeer. Het eigendom van de boerderij was haar heilig. Uiteindelijk is er toch een jongerencentrum gebouwd en daar heeft ze ten slotte wel in meegewerkt. Ik werkte hierbij goed samen met een andere nieuwe partij, Stap 81 met het jongste raadslid van Nederland Corina de Jongh. Die partij heeft zichzelf na vier jaar opgeheven. 

Spannende tijd

Het was een spannende tijd. De Zoetermeerse Courant besteedde uitgebreid aandacht aan dat nieuwe spel in de raad. Dat was leuk. Een belangrijk punt voor ons, waardoor we meer kiezers trokken, was: meer voorzieningen in buurten en speciaal voor jongeren meer uitgaansmogelijkheden naast de Boerderij. Daar was in die tijd weinig aandacht voor, ook niet in de bouwplannen. VVD, CDA en kleine christelijke partijen vonden vanuit een oude katholieke insteek dat soort zaken meer een verantwoordelijkheid van de samenleving zelf, de kerken voorop.

Dat idee werd versterkt door de VVD-burgemeester, Hartman Hoekstra. Hij was echt een burgervader van het oude stempel die vooral formeel de zaken in de gaten hield. Hij greep pas in als de discussies in de raad te heftig werden, want dat was hij niet gewend. De discussies tussen Hannie van Leeuwen en mij konden af en toe wel eens uit de bocht schieten. Bijvoorbeeld bij een bezetting door studenten van het oude ministerie van onderwijs. Ik werd door de politie vastgezet nadat ik had meegeholpen om de bezetters van eten en drinken te voorzien. Op dat soort momenten vielen er soms heftige woorden.

Binnen de partij zaten we redelijk op een lijn, ook met CPN en SP. Toen de CPN erbij kwam, heb ik wat meer afstand van de partij genomen om het nieuwe raadslid Ton Pothoven (afkomstig uit de CPN) ruimte te geven. Er waren toen even meningsverschillen over de koers van de partij en de manier van aanpak. De CPN had minder bestuurservaring en wilde meer buitenparlementaire actie. We waren het wel eens over de zorg voor het milieu. Ook op regionaal niveau hebben we gewerkt aan meer recycling, van plastic vooral. Daarmee waren we een van de eerste gemeenten in Nederland. 

Samenwerking met PvdA

De samenwerking met de PvdA was een wisselend succes, vooral zakelijk ingestoken. Er waren wel onderwerpen waarop we elkaar prima konden vinden, zoals milieu en sociale onderwerpen. Maar als het ging om groenbeleid en het aantrekken van bedrijven naar Zoetermeer, verschilden we enorm van mening en zocht de PvdA steun bij de VVD. De PvdA maakte onderdeel uit van het college van B en W en kon daardoor niet breeduit met ons een front vormen. Per onderwerp werd de samenwerking wel opgezocht. Met de raadsleden van de PvdA kon ik het heel goed vinden, minder met sommige wethouders van die partij, onvoorspelbaar en soms onbetrouwbaar door hun kameleontische gedrag.

Ik heb geen zicht op wat nu er speelt in Zoetermeer, omdat ik weinig in de regio ben. Ik verblijf de meeste tijd in Maasbommel, Gelderland en in mijn huis in Frankrijk. Ik heb wel begrepen dat de jeugdzorg ook voor Zoetermeer een groot probleem is. Of Zoetermeer moet blijven groeien? Ik denk dat dat wel kan zonder het groen aan te tasten. Je moet de bestaande bebouwing aanpakken, leegstaande kantoren verbouwen voor woningen. Op heel veel manieren kun je toch voorzien in een groeiende woningbehoefte, zoals Den Haag het doet bijvoorbeeld, de hoogte in.