De spreektekst zoals uitgesproken door fractievoorzitter Marcel van der Tol, tijdens de eerste termijn van de begrotinsbehandeling 2017 op 30 oktober 2017.
Voorzitter,
GroenLinks staat voor verandering. Een groene verandering. Op die manier kijken wij dan ook altijd naar het beleid van het college en de begroting die daarbij hoort. Daarom zijn we best tevreden met de veranderingen die wij met onze moties in het voorjaarsdebat hebben kunnen bewerkstelligen. GroenLinks wil dus groene verandering. GroenLinks wil dat onze gemeente duurzamer en groener wordt. GroenLinks wil, dat we de welvaart in onze gemeente eerlijk delen en GroenLinks wil dat Zoetermeer een stad is voor iedereen, een open stad.
Maar het mag wel wat sneller, want nu gaan de veranderingen ons te langzaam. Het lijkt wel evolutie. Kijk bijvoorbeeld naar de CO2 reductie die de afgelopen periode is gerealiseerd. Toen dit college begon in 2014, stond de gemeente op 10 %. Nu staan we op 11% . 1% verandering in bijna 4 jaar! Het enige goede nieuws is, is dat er geen CO2 uitstoot is bijgekomen. In de volgende periode zullen er dus echt duurzame stappen gezet moeten worden. Maar zoals altijd bij ieder groot debat in de raad zullen wij enkele duurzame moties indienen om de kans op resultaat te vergroten. Niet alleen de woningen van onze inwoners, maar ook de grootverbruikers van energie moeten bijdragen aan de verduurzaming. Want dán maken we echt meters. Deze keer hebben wij een motie om grootverbruikers aan te moedigen om stappen te zetten om de wettelijk verplichte verduurzamingsmaatregelen in hun gebouwen te realiseren.
Voorzitter, evolutie is een kwestie van lange adem. Het heeft miljarden jaren geduurd om de biodiversiteit, zoals wij die nu kennen te krijgen. Maar soorten die in een tijdsbestek van miljarden jaren zijn ontstaan, verdwijnen nu in een tijdsbestek van één mensenleven uit onze leefomgeving. Toen ik hier kwam wonen, broedden er nog Spreeuwen en Huismussen in mijn straat. Zongen er nog Graspiepers en Veldleeuweriken in de polders rondom Zoetermeer, was het niet moeilijk om een Patrijs te zien, was de Argusvlinder algemeen, werd ik elke zomer gestoken door insecten en had ik soms overlast van mieren in mijn huis. Ja u hoort het goed. Ik ben de insectenbeten, waar ik behoorlijk allergisch voor ben, gaan missen.
Voorzitter ik heb het hier dus over doodgewone algemene soorten, waarmee, wij als mensen altijd hebben samengeleefd. Deze dieren leggen nu het loodje, ze kunnen niet meer met ons samenleven. Het wetenschappelijk bewijs dat we onze leefomgeving voor deze soorten aan het verwoesten zijn, stapelt zich op. En wat doen we hieraan? Bijna niets. Maar wat ook belangrijk is. Wat doen we hiermee ons zelf aan?....Voorzitter GroenLinks wil daarom dat de schaarse natuur die we nog in Zoetermeer hebben beter beschermd wordt. We willen ook dat het contact, dat mensen met de natuur moeten hebben, hersteld wordt. Hiervoor zal ik enkele moties indienen, want onze kinderen en kleinkinderen moeten het normaal kunnen vinden, dat er soms mieren in je huis kruipen, en dat je af en toe een muggenbult kunt oplopen.
Wat GroenLinks betreft is er nog veel meer verandering nodig. De oorzaken moeten aangepakt worden. Zo kan er zomers niet gezwommen worden in de Zoetermeerse Plas omdat er teveel Blauwalgen zijn. Die Blauwalgen zijn daar omdat er teveel voedingsstoffen in het water zitten. In plaats van de voedingsstoffen uit de Zoetermeerse Plas te halen, voedingsstoffen die wij mensen er zelf instoppen, proberen we de Blauwalgen te bestrijden. Want dat is het antwoord als we last hebben van de natuur. Je hakt, kapt, schoffelt, maait, schiet en bestrijdt totdat er niets meer over is. Maar de oorzaak aanpakken? Nee, daar hebben we het niet over. We hebben daarom een motie om de oorzaak van de Blauwalgenbloei in de Zoetermeerse Plas aan te gaan pakken. Bovendien zal deze aanpak indirect ook een enorme natuurwinst en reductie van CO2 uitstoot in onze leefomgeving kunnen betekenen.
Voorzitter door samen te werken, taken te verdelen, kennis te bewaren en over te dragen, heeft de mensheid zich kunnen onttrekken aan de tucht van de natuurlijke selectie. Want als je in deze wereld als mens alleen bent, dan zijn we in de vrije natuur hulpeloos en radeloos. Voor GroenLinks staat eerlijk delen daarbij voorop. Eerlijk delen betekent voor ons veel meer dan zorgen dat het goed gaat met de economie. Vorige week bleek dat ook. Waar in Nederland de economie booming is, blijkt het welzijn van de mensen achter te blijven.
Voorzitter ik vind het daarom ook moedig dat het college eindelijk toegeeft dat er in onze samenleving ook mensen zijn, die nooit passend werk zullen vinden. De Zoetermeerse rotonde naar werk blijkt voor hen toch een draaikolk naar het afvalputje van de vrije markteconomie te zijn. Voorzitter dit vraagt om verandering. Duizenden mensen in deze stad hebben geen perspectief op werk. Tegelijkertijd is er wel een hardvochtige afstraffend beleid, dat 1,6 miljoen euro per jaar kost en uiteindelijk leidt tot oninbare boetes en vorderingen. Zulk geld moet wat mijn fractie betreft effectiever besteed worden om de mensen die dat nodig hebben meer perspectief te bieden.
Voorzitter. Voor de zomer heeft de raad besloten om er 10000 woningen bij te bouwen, maar tegelijkertijd is er ook besloten om het aandeel sociale huurwoningen fors te laten dalen. Dat betekent dat er uiteindelijk netto 200 sociale huurwoningen bij zullen komen. Omdat er plannen zijn om enkele 1000-den sociale huurwoningen erbij te bouwen is onze vraag: welke wijk met sociale huurwoningen denkt het college na Palenstein te gaan slopen? U begrijpt, mijn partij zal hieraan niet meewerken.
Over de sloop van Palenstein gesproken. Wij krijgen van verschillende kanten signalen dat mensen die in de sloopflats van Palenstein wonen aan het afhaken zijn. Ze berusten in hun lot, maar voelen zich niet goed behandeld. Voorzitter dat zijn voor ons signalen, dat we nog eens goed moeten kijken of deze mensen echt de sociale behandeling krijgen, die hier 12 jaar geleden in deze raad is afgesproken. Hiervoor hebben we dan ook een motie.
Voorzitter wij zijn blij met de maatregelen die getroffen worden om de nood voor misschien wel de meest kwetsbare groep in onze samenleving, namelijk de kinderen die in armoede moeten leven, te lenigen. De Kleinsmagelden worden, denken wij, zo goed besteed. Wel zouden we in de begroting willen terugzien dat de effecten van deze maatregelen meetbaar gemaakt worden. Zodat we het beleid desgewenst kunnen bijsturen.
Voorzitter. Zoetermeer moet wat GroenLinks betreft een stad worden voor iedereen. Een open stad . Een vrije stad. Een stad waar je jezelf kunt ontplooien, een stad waar je jezelf kan zijn en mag zijn. Afkomst, geslacht, of geen geslacht, lichamelijk gebrek, leeftijd zou niet uit mogen maken of je jouw dromen kunt verwezenlijken. GroenLinks wil groepen mensen niet tegenover elkaar zetten, maar met elkaar verbinden en in hun waarde laten. Ook dat maakt de mensheid succesvol! Wat ons betreft geeft de gemeente hierin het goede voorbeeld. Het afgelopen jaar zijn we als GroenLinks huis aan huis gegaan, om te horen wat mensen van onze stad vinden, welke problemen mensen ervaren. Dat is leerzaam en inspirerend. Wij ontmoeten hierbij ook mensen die van buitenlandse afkomst zijn. Zij denken dat ze niet mogen stemmen, terwijl ze hier wel legaal verblijven. Deze mensen horen er wat ons betreft ook bij. Wij hebben daarom een motie om ook de opkomst van deze groep te bevorderen.
Voorzitter, ik ga afsluiten. En vooralsnog voor de laatste keer in de eerste termijn van een begrotingsdebat in deze raad. Ik heb het in mijn betoog gehad over evolutie. Stapje voor stapje met vallen en opstaan door natuurlijke selectie passen organismen zich aan. Dat heeft geleid tot het leven dat we nu kennen. Evolutie is niet alleen maar een succesverhaal. Het gaat ook vaak mis. Meerdere malen is een groot deel van het leven op aarde weer verdwenen. Dat kan ons ook overkomen.
Momenteel leven we in het tijdperk van de mensheid. Een mensheid die het leven op aarde in de waagschaal legt.
De CO2 concentraties in onze atmosfeer stijgen, de aarde warmt op. Ook in Zoetermeer gebeurt dat. Planten en dierenpopulaties sterven in grote delen van de wereld uit. Ook in Zoetermeer gebeurt dat. Grondstoffen raken op en worden verspild. Ook in Zoetermeer gebeurt dat. Angst voor andere gewoontes, culturen, en wantrouwen naar andere groepen, die we niet kennen of begrijpen, worden gebruikt voor het realiseren van politieke doeleinden. Ook in Zoetermeer gebeurt dat.
Voorzitter wat mijn fractie betreft gaat dit veranderen. Behoud van een gezonde natuurlijke leefomgeving, het eerlijk delen van welvaart en welzijn, alsmede een open empathische samenleving zullen daarom ook voor mijn opvolgers de speerpunten van ons beleid zijn.