''Het zijn deze kinderen voor wie wij ons moeten inspannen. De urgentie is groter dan ooit. We lopen sterk achter bij de klimaatdoelen van Parijs en het recente IPCC rapport laat zien dat de impact van klimaatverandering desastreuze gevolgen heeft. Die we ook hier in Zoetermeer steeds meer zien. Zeker als natste stad van Nederland. Afgelopen zomer nog stonden verschillende straten onder water. Maar het is nog niet te laat om het tij te keren'', sprak fractievoorzitter Jordy Boerboom tijdens het laatste begrotingsdebat van deze gemeenteraad.

Klimaatverandering

Het verbaast GroenLinks dan ook dat de urgentie van klimaatverandering niet vertaald is in de programmabegroting. Klimaat komt enkel voor in de vorm van ondernemersklimaat of vestigingsklimaat. Dit onderschrijft de woorden van Jayce. Naar bedrijven wordt geluisterd, maar niet naar onze kinderen. Wat GroenLinks betreft is het nu de hoogste tijd om de urgentie van de klimaatcrisis te onderkennen. Samen met de PvdA hebben wij de motie ‘Noodtoestand voor het klimaat' ingediend. De fractie was zeer teleurgesteld dat een meerderheid van de raad tegen deze motie heeft gestemd.

Dat neemt niet weg dat er deze periode wat betreft de energietransitie goede stappen zijn gezet. Met name als het gaat om gasloos bouwen is Zoetermeer koploper. Door het inzetten van de Enecogelden kunnen we verduurzaming deze periode een verdere impuls geven. Tot onze teleurstelling laat een besluit hierop lang wachten. Daarom hebben wij het college gevraagd haast te maken met de energietransitie om de aanpak van klimaatverandering een stap verder te brengen.

Duurzaam vervoer

Een gezond klimaat begint ook met nieuwe vormen van vervoer. Wat GroenLinks betreft is de stad teveel op auto’s ingericht. Terwijl er juist, mede door de gunstige ligging van Zoetermeer tussen de vier grote steden, veel kansen zijn voor duurzaam vervoer. We zijn blij met de aandacht hiervoor in de programmabegroting, maar willen wel dat er snel ambitieuze en concrete plannen opgesteld worden.

Fietsen en bewegen in gezonde lucht wordt sterk beperkt door vervuilende brom- en snorfietsen met tweetaktmotoren, die een hogere uitstoot hebben dan de meeste auto’s. Deze voertuigen mogen inmiddels niet meer verkocht worden. In een motie hebben wij het college, samen met de PvdA, gevraagd om eigenaren te verleiden deze brom- en snorfietsen in te leveren door een slooppremie uit te keren. Deze motie is helaas verworpen.

Woningnood

Naast een klimaatcrisis is er ook sprake van een grote woningcrisis. Met regelmaat ontvangen wij briefjes van mensen die met wanhoop op zoek zijn naar een woning. Ook hier vraagt GroenLinks om meer urgentie. De ambitie om komend jaar 700 kwalitatief hoogwaardige woningen te bouwen hebben we niet voor niks. Tegelijkertijd is alleen het bouwen van woningen niet de hele oplossing. De fractie heeft een goede technische sessie bijgewoond over maatregelen die we eventueel kunnen nemen. GroenLinks hoopt dat raad en college samen vaart maken om hier zaken van te implementeren.

En dit is nodig, want er dreigt een enorme ongelijkheid voor wie wel en niet een woning kan kopen en wie wel en niet een geïsoleerde woning heeft. Deze ongelijkheid van energiearmoede en kansen op de woningmarkt zijn zeer zorgwekkend. Wat GroenLinks betreft is dit onacceptabel. Ondanks de beperkte invloed kunnen we als gemeente wel degelijk impact maken. Door bijvoorbeeld juist kwetsbare wijken als Meerzicht en Buytenwegh snel te verduurzamen en voldoende sociale huurwoningen te bouwen.

Groene stad

GroenLinks verbindt de bouw van woningen ook aan vergroening van de stad, want dat maakt Zoetermeer uniek. Tijdens de coronacrisis hebben we allemaal ervaren hoe fijn het is om langs het Noord-AA of door het Westerpark te wandelen, fietsen en ontspannen. Door de klimaatcrisis is groen harder nodig dan ooit. Wij zijn blij met de aandacht hiervoor in de programmabegroting. Wij zien mooie ambities om het oppervlakte natuurlijk beheerd gebied en oppervlakte natuurkerngebied flink te vergroten. En met het eerste geplantte Tiny Forest komt het groen ook daadwerkelijk dichter bij mensen. Onze zorgen zitten vooral in de tijdelijke budgetten die aflopen in 2022. We hebben de wethouder gevraagd hoe realistisch deze ambities zijn, terwijl er geen structureel geld is gereserveerd.

Kansen voor iedereen

GroenLinks wil een stad waar iedereen kan meedoen. Dat begint uiteraard al bij het kind. Je kansen in het leven mogen niet beperkt worden door in welk gezin je geboren wordt. In het onderwijs is er door het lerarentekort een groot probleem. Door geld vanuit het Rijk is er financieel veel mogelijk, maar personeel vinden is een grote uitdaging. GroenLinks is een project tegengekomen, waarbij studenten scholen helpen dit gat te vullen. We hebben een aangenomen motie ingediend waarin we vragen om te kijken of dit project ook in Zoetermeer een bijdrage kan leveren. In het verlengde daarvan wil GroenLinks ook dat ieder kind zonder honger aan de dag begint. Daarom gaan we er vanuit dat de wethouder er alles aan doet om nog deze periode met het project 'ontbijt op scholen' te starten.

Zet in op preventie

Dit sluit ook aan bij onze ambities om steeds meer in te zetten op preventie in het sociaal domein. Jongerenwerkers + spelen daarbij een belangijke rol. Zij signaleren problemen vroegtijdig en maken de toegang tot zorg laagdrempeliger. GroenLinks maakt zich zorgen dat jongerenwerkers door onzekerheid een andere baan zullen zoeken. De fractie heeft het college gevraagd om dekking te vinden voor het behoud van de jongerenwerkers. Een meerderheid van de raad was het hierover met ons eens en de bijbehorende motie is aangenomen.

Een stad van verbinding

De stad maken we samen. Toch lijken tegenstellingen en polarisatie groter dan ooit. Als gemeente moeten we inzetten op verbinding. Door inwoners vroegtijdig te betrekken bij besluitvorming, ontmoetingsplekken te creëren en te laten zien dat iedereen ertoe doet. Verbinding vraagt ook om ruimte voor herdenking. Ook in Zoetermeer zijn er tijdens de coronacrisis mensen overleden. We hebben het college gevraagd om bij de uitvoering van de motie momentenbos de eerste boom te planten ter herdenking aan de slachtoffers van corona.

Investeren in de stad

Hoeveel mooie plannen we ook maken, Zoetermeer staat flink onder druk. Zowel financieel als ambtelijke capaciteit, dat valt voor niemand te ontkennen. GroenLinks heeft tijdens het laatste begrotingsdebat van deze periode nog twee boodschappen meegegeven. Zoetermeer moet, met onze omgevingsvisie Zoetermeer 2040 in gedachte, keuzes maken en prioriteiten stellen. Fractievoorzitter Jordy Boerboom vroeg het college ingewikkelde keuzes voor te leggen aan de gemeenteraad. Ook moeten we blijven investeren in zowel de sociale als fysieke stad. We hebben eenmalige middelen uit Eneco, maar GroenLinks wil ook het gesprek over de belastingcapaciteit niet uit de weg gaan. Dit om de stad kwalitatief naar een hoger niveau te tillen.