Gefeliciteerd met de winst bij de waterschapsverkiezingen.

“Dank je wel. Ik ben natuurlijk heel blij met dat resultaat, van drie naar vier zetels. Water Natuurlijk Rijnland groeit als enige zittende partij en daar ben ik trots op. 76.094 mensen hebben op ons gestemd en daarmee zijn we gegroeid ten opzichte van 2019. Dat geeft ons zelfvertrouwen dat we op de goede weg zijn. En dat we van nog meer kiezers dan de vorige keer het mandaat hebben gekregen om op te komen voor het natuurbelang in ons waterschapsgebied. Van de mensen die hebben gestemd, heeft wel 15% hun stem uitgebracht op Water Natuurlijk! Voor ons is hun boodschap daarmee duidelijk: zij moedigen ons daarmee aan om op deze weg voort te gaan.”

 

Hoe ziet het politieke landschap er nu uit?

“Er is veel veranderd in het politieke landschap om ons heen. De BBB heeft uit het niets 5 zetels gewonnen, de Partij van de Arbeid is van 3 naar 4 zetels gegaan, de Partij voor de Dieren is van 2 naar 3 zetels gegaan en JA21 heeft uit het niets 1 zetel gekregen. We zien wie de verliezers zijn: de VVD van 5 naar 4 zetels en het CDA van 3 naar 2 zetels. Daarnaast zien we ook, door de gewijzigde wet, dat er veranderingen zijn bij de geborgde zetels. Er zijn nu 2 geborgde agrarische zetels en 2 geborgde natuurterreinen zetels. De geborgde zetels worden niet algemeen gekozen door de inwoners, maar door een interne selectie door respectievelijk de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) en de Vereniging van Bos- en Natuurterreineigenaren (VBNE).”

 

Hoe duid je de uitslag?

“Zoals ik het zie, heeft de kiezer gekozen voor meer natuurbelang en meer agrarisch belang. Daarmee wil de kiezer betere aandacht voor het landelijk gebied en voor de natuur. Het betekent ook dat de overheid - wij in het waterschap Rijnland - een meer open en inclusieve houding moeten aannemen naar iedereen in ons stedelijk en ons landelijk gebied. De kiezer heeft gesproken, daar moet recht aan worden gedaan. We zijn allemaal slechts voor de komende vier jaar benoemd. De vraag is of we onze tijd in de vergaderingen voornamelijk besteden aan de dingen die ons scheiden, dan wel dat we ons met respect en waardigheid inzetten en blijven inspannen om gemeenschappelijke punten te vinden, te focussen op de toekomst die we voor onze kinderen en onszelf willen. Water Natuurlijk zal blijven opkomen voor natuur en biodiversiteit, klimaatmaatregelen, hergebruik van grondstoffen en extra investeringen voor schoon en gezond water.”

 

Gemiste kans dat Water Natuurlijk geen deel zal uitmaken van de coalitie.

“Ik besef dat veranderingen niet van de ene op de andere dag gebeuren. Wij vatten de uitslag zo op dat we aan dat dagelijkse bestuur van dijkgraaf en hoogheemraden graag opnieuw wilden deelnemen. Er is een informatieronde geweest waarin wij hebben aangegeven wat wij belangrijk vinden. Goed genoeg om een tweede ronde van gesprekken in te gaan. De informateur kwam echter niet met concrete punten van verschillen. Meer gesprekken waren volgens hem niet nodig. Hij stelde een bedrijven- en landbouwcoalitie voor zonder Water Natuurlijk, zonder natuurbelang, maar met BBB, VVD, PvdA, CDA en Geborgd agrarisch.

Ik was uiteraard teleurgesteld. Ik betreur het dat in het advies over de samenstelling van een nieuw te vormen coalitie het natuurbelang in het dagelijks bestuur van het waterschap ontbreekt. Vooral ook omdat Water Natuurlijk, de groene waterschapspartij, zich als een stabiele coalitiepartner heeft laten zien in afgelopen acht jaar. Mijn wens zou zijn dat juist het agrarisch belang en het natuurbelang elkaar in het benodigde nieuwe beleid beter zouden weten te vinden. Dat vind ik met dit advies een gemiste kans.”

 

Hoe dan wel?

“Het dagelijks bestuur dient volgens ons te worden samengesteld uit progressieve als conservatieve partijen. Rijnlands traditie is er een van breed draagvlak, waarin samen wordt gezocht naar maatwerkoplossingen en verbindingen tussen stad en platteland. Gebruikelijk is dat er meerdere scenario’s van mogelijke coalities worden voorgelegd, maar daar is niet voor gekozen. Ook gebruikelijk is een transparant debat na de informatieronde met alle partijen in een openbare vergadering. Daar is niet voor gekozen. Dat geeft aan mij aan dat niet is gekozen voor signalen van de kiezer voor natuur, een breed Rijnlands draagvlak en transparantie.”

 

Waar staat Water Natuurlijk nu?

“Water Natuurlijk is teleurgesteld dat na het terugtreden van de PvdA, BBB kiest voor een bedrijven- en landbouwcoalitie met VVD, CDA, Geborgd Agrarisch en Geborgd Natuurterreinen met gedoogsteun van JA21. De partijen die aantoonbaar opkomen voor de belangen van de natuur en een eerlijke lastenverdeling, worden buitengesloten. De geborgde en dus niet door de kiezer gekozen zetels van natuur, zijn niet meer dan een poging de onevenwichtigheid van de coalitie te maskeren. Deze samenstelling betekent dat de verbinding met de natuur niet meer dan een loze kreet is geworden. Wij blijven ons inzetten voor een coalitie waarin natuur en landbouw evenwichtig zijn vertegenwoordigd. Maar wij zullen de belangen van de natuur, duurzaamheid, circulariteit, eerlijke lastenverdeling en recreatie desnoods vanuit de oppositie blijven behartigen en benadrukken.” 

 

Wat bereikten jullie als Water Natuurlijk in de vorige periode?

“Het landbouwportaal Rijnland is ons initiatief binnen het waterschap Rijnland. Hiermee worden agrariërs met informatie ondersteund om duurzaam te ondernemen, waarbij waterkwaliteit, natuur en klimaatbestendige landbouw voorop staan. Het landbouwportaal stelt ook een gratis coach ter beschikking. In 2027 is het afspoelen van voer, mest en/of compost(resten) door afspuiten of regenval niet langer toegestaan. Het landbouwportaal draagt eraan bij om dat te voorkomen. Hierdoor dragen wij bij aan het bereiken van een goede waterkwaliteit.

Het actieplan verbetering biodiversiteit is unaniem aangenomen. Dit betekent het inzaaien van insectenvriendelijk zaadmengsel op bijvoorbeeld dijken en het aanpassen van het maaibeleid. We lichten inwoners en bedrijven hierover voor en we informeren ze over de mogelijkheid tot een subsidieregeling. We zetten in op investeringen in natuurvriendelijke oevers. Er is een subsidie beschikbaar. Verder hebben we de steile oevers in Polderpark Cronesteyn in Leiden aangepast naar natuurvriendelijke glooiende oevers en kijken we na drie jaar of deze maatregel leidt tot minder Amerikaanse rivierkreeften in dit gebied.

Water Natuurlijk Rijnland werkt aan schone meren en plassen (bijvoorbeeld de Westeinder plassen en de Langeraarse plassen), dat we doen volgens de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Om de KRW-doelen te halen, zetten we in op vervuiling bij de bron tegengaan. We doen dat in samenwerking met diverse partners. Er zijn vele vervuilingsbronnen zoals de nalevering uit de bodems, agrarisch gebruik, zuiveringsinstallaties, riooloverstorten, afspoeling van wegen, (vergunde)lozingen bij bedrijven en zinken dakgoten. Het baggeren van watergangen draagt ook bij aan het verwijderen van vervuilende stoffen uit het watersysteem. Water Natuurlijk is niet voor baggeren tijdens het flora en fauna seizoen. Lees vooral ons verkiezingsprogramma wat we de komende periode willen bereiken.”

 

Wat heeft het waterschap voor Zoetermeer gedaan?

“Een goed voorbeeld is de Nieuwe Driemanspolder, een samenwerking met het waterschap, de gemeente Zoetermeer en de provincie. Het is een multifunctioneel gebied voor de opslag van te veel regenwater, voor biodiversiteit en natuur en recreatie. Het is echt een parel geworden waarin de natuur enorm opleeft. Het is tegelijk een groot recreatiegebied waar veel gebruik van wordt gemaakt door Zoetermeerders. Je kunt er bijvoorbeeld fietsen, wandelen en schaatsen.

Het is nog een hele uitdaging voor de komende periode om te onderzoeken hoe we het teveel aan regenwater niet direct afvoeren naar de zee, maar de tijdelijke opslag kunnen benutten voor diverse doelen in droge periodes. Dan is er een tekort aan zoet water. Hoe kunnen we dit zoete, kostbare water benutten in ons gebied? Dat kan door het tegengaan van verzilting en door de grondwaterstand vooral in de natuurgebieden te verhogen. In plaats van kostbaar zoet water snel naar de zee af te voeren. Water Natuurlijk wil vooral meer lokale waterberging realiseren, niet alleen die heel grote piekbergingen, die jaren van inspanning kost om te realiseren. Kijk vooral naar de gebieden met woningbouwplannen.

Rijnland is een van de eerste waterschappen die klimaatbestendige regels verplicht stelt voor nieuwe grote gebiedsontwikkelingen. Door bijvoorbeeld de 90 millimeter-regel om ervoor te zorgen dat een gebied extreme neerslag aankan, moet een gebied een regenbui van 90 millimeter in 24 uur op kunnen vangen. Dat opvangen kan in de bodem, sloten, open water of andere vormen van wateropslag. Om de natuurinclusieve regels voor de waterkwaliteit en de biodiversiteit te herstellen en te versterken, moeten brede sloten en ander water van voldoende en afwisselende diepte en een schuine kant worden aangelegd, in plaats van ondiepe, smalle slootjes. De oevers moeten natuurvriendelijk zijn (schuine kant, beplanting). Meer waterberging en meer biodiversiteit kan ook op boerenweilanden. Dat kan werken als boeren er een inkomen uit krijgen. Waterschap, gemeenten en provincie zouden gebiedsgericht beter met elkaar moeten samenwerken als het gaat om water, natuur en biodiversiteit.”

In het Noord-Aa blijven blauwalg en dode vissen een hardnekkig probleem.

“Het zuiveren van het Noord-Aa is een taak van het waterschap. Niets heeft tot nu toe geholpen tegen de blauwalg, de bacteriologische verontreiniging, ondanks een proef in de Zoetermeerse Plas met het toevoegen van sterk verdunde waterstofperoxide aan het water om blauwalg tegen te gaan. Vele zomers hebben Zoetermeerders met zwemplannen in het Noord Aa helaas hun plannen noodgedwongen moeten wijzigen.

Water Natuurlijk wil meer prioriteit geven aan schoon en gezond water in gebieden waar veel mensen wonen. Daar is meer prioriteit en meer geld voor nodig. Dan kan het Noord-Aa – of de Zoetermeerse Plas zoals het officieel heet - schoon en gezond blijven, ook in de warme zomers. Ik raad de Zoetermeerder aan geen genoegen te nemen met een ‘aanvaardbare waterkwaliteit’ zoals nu het doel is. Ga voor een goede waterkwaliteit! Als bewoner(sgroep) mag je jouw verhaal en wat jij belangrijk vindt, komen vertellen in de vergadering van het waterschap. Als je dat wilt en je weet niet hoe het werkt, neem dan contact op met Water Natuurlijk. 

Toen sloten in Leiden zeer ongezond raakten, er dode vissen dreven en de oeverplanten doodgingen, hebben we ons als volkstuiniers verenigd. We hebben brieven geschreven naar de gemeente en het waterschap, maar dat mocht niet baten. Jarenlang bleven de sloten ongezond, vies en vol met bagger. Het stonk er vreselijk.

Wat we niet hadden gedaan, is ons richten tot de volksvertegenwoordigers, bijvoorbeeld door het inspreken in hun vergaderingen. Dat had zeker eerder geleid tot verbetering van de sloottoestand. Nu hebben we daar schoon water en meer natuurlijke oevers omdat we aan de beurt waren volgens het onderhoudsplan. Die ervaring was een reden om mij voor het waterschap in te zetten. Ik raad aan dat als je een waterprobleem ervaart, aan de bel te trekken bij Water Natuurlijk. Wij luisteren naar het probleem en geven je graag advies. Wij willen de toegang tot het waterschap verbeteren.”

Cees Veltman

Voor het verkiezingsprogramma zie website Water Natuurlijk: waternatuurlijk.nl/rijnland en word lid en steun Water Natuurlijk: waternatuurlijk.nl/word-lid