Gefeliciteerd met de verkiezing tot Statenlid, als een van drie Zoetermeerders.

“Ja, het was spannend. In Rotterdam - waar GroenLinks de meeste stemmen kreeg - kreeg ik maar 800 stemmen. Dankzij een actie om meer vrouwen op verkiesbare plaatsen op de lijst te krijgen, ging ik in Leiden en omstreken - een uitslag die laat binnenkwam – van 4000 naar 7000 stemmen en zo ben ik gekozen. Heel jammer voor de mannen die boven mij op de lijst stonden, maar het is ook belangrijk dat meer vrouwen Statenlid worden.”

Je bent (stads)ecoloog.

“Ja als ecoloog ben ik natuurlijk vooral gemotiveerd om de natuur te versterken en de biodiversiteit in de provincie te vergroten. Meer wilde bloemen en minder bermen maaien. In Zoetermeer wordt nog te veel gemaaid, gesnoeid en gekapt, ook uit gemakzucht. Hier in de buurt is nu een lege heuvel ontstaan die een goede geluidsbarrière was voor de Randstadrail. Eén boom is tien airco’s. Zorg voor groen in de wijk, zorg voor wateropvang in de wijk zodat bij een hoosbui niet een hele straat blank staat. Sowieso moet de waterkwaliteit omhoog, ook in de Zoetermeerse Plas. Er zijn nu plannen om de waterloop te veranderen waardoor daar minder nitraat van de landbouw in komt, in de hoop dat de blauwalg voorkomen wordt, maar om te beginnen moet de landbouw voor minder nitraat zorgen.

Zo moeten we meer problemen bij de bron aanpakken. Neem de vervuiling met PFAS door chemiereus Chemours in Dordrecht. Zelfs voor een deel van Zoetermeer gold het advies geen groente uit eigen tuin te eten. De fabriek staat in Dordrecht en wij in Zoetermeer hebben er last van. Dat is toch de omgekeerde wereld? Dat kan niet. Chemours is naar de rechter gestapt tegen strengere milieueisen en is door de rechter in het gelijk gesteld. De provincie gaat nu in hoger beroep.“

De provincie wil meer windmolens, onder andere in Bleizo, waar de gemeenten Zoetermeer en Lansingerland een woningwijk willen bouwen. Een moeilijke keuze?

“De provincie heeft het bredere belang voor ogen van de energietransitie. Woningbouw zal elders gerealiseerd moeten worden. Daar ben ik het mee eens. Bleizo is een goede locatie voor windenergie. Hier staan provincie en deze gemeenten inderdaad tegenover elkaar, zoals op veel plekken in de provincie. In Zoetermeer zullen al veel woningen in het Entreegebied worden gebouwd en komt er hoogbouw in het centrum.”

Is Nederland niet te klein voor grote natuurgebieden? Is er niet meer behoefte aan woningbouw? Het kan niet allemaal tegelijk?

“Het kan niet allemaal samengaan inderdaad, want dan zouden we meerdere keren de oppervlakte van de provincie moeten hebben. Maar soms kan het wel samengaan en dan krijg je ook de discussie: wat is natuur? Woningbouw hoeft niet altijd in strijd te zijn met natuurbelangen. Je kunt meer hoogbouw doen, al moet je er dan wel rekening mee houden dat de sociale cohesie bij hoogbouw verdwijnt. Dus zorg ook voor buurthuizen. Ik heb overigens zelf 10 hoog gewoond, dat was prima te doen.

Je kunt natuurinclusief bouwen. Meer groene gevels, groene daken en zonnepanelen. Nestkasten zoals vleermuiskasten in wijken. In Zoetermeer onder andere bij de Entree aan de Boerhaavelaan is dat al gebeurd. Wat de vleermuizen betreft, moet je echt mazzel hebben of het een succes wordt. Dat hangt ook af van de windrichting.

Soortenbescherming wordt steeds belangrijker. De Europese Unie wil een nieuwe wet. Als je nu ergens wil bouwen moet je bewijzen dat de biodiversiteit in de omgeving niet verslechtert. Ik vermoed dat het rijk die kwestie gaat doorschuiven naar de provincies. Dat is ook bij andere natuurwetten gedaan. De provincies worden zo heel belangrijk, na jarenlang een beetje in de schaduw gestaan te hebben. Acht jaar geleden stond ik ook op de lijst en kreeg ik vaak de vraag: wat doet de provincie nu eigenlijk, waarom zou ik moeten stemmen? Nu worden provincies besturen die de mensen kennen. Zeker door de energietransitie- en strategie, natuur en stikstof. Provincies bepalen ook de kaders voor de woningbouw: waar wel en waar niet?”

En hoeveel sociale woningbouw komt er? In Nootdorp bijvoorbeeld is dat nog niet op orde.

“Inderdaad en op meer plekken rond Dordrecht bijvoorbeeld. Zoetermeer doet het op dat gebied matig. We moeten er ook op bedacht zijn dat gemeentes soms trucjes toepassen om onder het streven van 30 procent uit te komen. Ze bouwen dan wel sociale huurwoningen maar na een jaar of drie zijn het geen sociale woningen meer. Toch tellen ze die dan mee als sociale woningbouw. We willen ook betere huisvesting voor mensen die in het kassengebied werken. Gemeenten bouwen te weinig voor deze mensen, zodat ze naar andere steden uitwijken. In mijn eigen huis hebben 17 Polen gewoond, hoewel het een gewone eengezinswoning is met vier slaapkamers.”

Is dat doorschuiven naar de provincie altijd gunstig?

“Op sommige dossiers is het fijner dan op andere dossiers. Wat het natuur- en stikstofbeleid betreft is het prima dat de provincie dat dossier op zich neemt. Provincies hebben daar een net wat beter inzicht in en moeten nu hard aan de slag. Het is een heel interessante periode om Statenlid te zijn.”   

Bij de coalitieonderhandelingen gaat het ook om sluiting van de luchthaven van Rotterdam. GroenLinks wil sluiting en daar een mooie woonwijk bouwen, BBB wil verhuizing naar de Tweede Maasvlakte en de VVD is tegen sluiting.

“Dat betekent niet dat er niks mogelijk is. Sluiting zal een stap te ver gaan misschien, maar we kunnen afspreken dat er geen groei wordt toegestaan en geen toename van geluidsoverlast. Rotterdam moet niet een deel van Schiphol of toekomstig vliegverkeer van Lelystad overnemen. Privéverkeer moet meer aan banden worden gelegd.

Rond 15 mei komt informateur Arie Slob met een voorstel voor de coalitievorming. BBB heeft gekozen voor GroenLinks, naast PvdA, VVD en CDA. Daarna moet het programma nog worden vastgesteld.

“Ja, GroenLinks en PvdA houden elkaar in onze provincie gelukkig vast. We werken nauw samen. Wij zijn idealistischer en zij praktischer. Dat vult elkaar goed aan. Samen zijn we de grootste in de Staten. Over de coalitievorming kan ik nu heel weinig zeggen, maar we hebben er wel vertrouwen. Zo wil ook BBB bijvoorbeeld een beter openbaar vervoer op het platteland en vitale dorpen. Dat speelt vooral in de Hoeksche Waard. Ook voor Zoetermeer moet trouwens nog gelobbyd worden bij NS om er meer treinen te laten stoppen, zodat je vanuit Utrecht niet in Gouda hoeft over te stappen. Onze insteek is om er samen uit te komen.”

Auteur: Cees Veltman